Helikopter Bell UH-1 Iroquois, znany również jako „Huey”, jest jednym z najbardziej ikonicznych i wszechstronnych śmigłowców w historii lotnictwa. Jego rys historyczny, niezwykłe możliwości oraz wkład w liczne konflikty wojskowe sprawiają, że stanowi symbol siły, wytrzymałości oraz innowacji technologicznych.

Geneza legendy

Bell UH-1 Iroquois został zaprojektowany i opracowany przez amerykańską firmę Bell Helicopter Textron w latach 50. XX wieku. Śmigłowiec swój pierwszy lot odbył 22 października 1956 roku, natomiast do służby wszedł trzy lata później w czerwcu. Maszyna potocznie nazywana była „Huey”, co stanowiło fonetyczny skrót „HU”.

Konstrukcja helikoptera była innowacyjna i rewolucyjna jak na tamte czasy. UH-1 to pierwszy śmigłowiec zbudowany w oparciu o koncepcję maszyny wielozadaniowej, zdolnej do wykonywania różnorodnych misji.

Bohater niejednej wojny

Maszyna brała udział w wielu konfliktach zbrojnych, jednak kluczową rolę odegrała w wojnie w Wietnamie, gdzie stała się ikoną symbolizującą amerykańską obecność w tym konflikcie. Jej głównym zadaniem było zapewnienie wsparcia bojowego i transportu wojsk na polu walki. Dzięki swojej zdolności do pionowego startu czy lądowania oraz możliwości przenoszenia dużej ilości żołnierzy stanowiła nieocenione wsparcie.

Głównym zadaniem Bell UH-1 Iroquois było przewożenie żołnierzy, zarówno na pola walki, jak i z powrotem, co znacznie zwiększało mobilność sił amerykańskich. Maszyna została wyposażona w duże drzwi boczne, umożliwiające szybkie wsiadanie bądź wysiadanie. Stanowiło to pomoc podczas ważnych akcji desantowych czy ewakuacji rannych.

W czasie wojny w Wietnamie helikoptery Huey pełniły również funkcję wsparcia ogniowego. Mogły być wyposażone w różnego rodzaju karabiny maszynowe, działka lub wyrzutnie rakiet, co umożliwiało im prowadzenie ataków na cele naziemne. Ta zdolność była szczególnie przydatna podczas operacji w dżungli, gdzie tradycyjne metody walki stanowiły utrudnienie.

Jednak to, co najbardziej kojarzy się z helikopterem UH-1 i wojną w Wietnamie, to jego rola w transporcie i wsparciu medycznym. Huey był wykorzystywany do ewakuacji rannych żołnierzy z pola bitwy, często zaopatrzony w nosze oraz personel medyczny. Dzięki swojej szybkości czy manewrowości tysiące ludzi otrzymało natychmiastową opiekę medyczną, co przyczyniło się do zwiększenia szans przeżycia rannych w trakcie konfliktów.

Poza wojną w Wietnamie UH-1 był uczestnikiem:

• Wojny w Zatoce Perskiej (1990-1991) – wykorzystywany przez wojska koalicji podczas operacji Pustynna Burza, zapewniając wsparcie transportowe czy ewakuację medyczną.
• Wojny w Afganistanie (od 2001) – używany przez siły koalicyjne do wsparcia operacji bojowych, transportu żołnierzy, wsparcia ogniowego i misji humanitarnych.
• Wojny w Iraku (2003-2011) – odgrywał rolę transportu oraz wsparcia ogniowego. Wykorzystywano go również do zadań związanych z patrolowaniem, rozpoznaniem i eskortą konwojów.
• Wojny domowej w Libanie (1975-1990) – został użyty przez siły międzynarodowe, takie jak siły pokojowe ONZ do transportu żołnierzy, ewakuacji medycznej oraz wsparcia humanitarnego.

To oczywiście tylko niektóre przykłady walk zbrojnych, w których helikopter Bell UH-1 Iroquois brał udział. Jego wszechstronność i niezawodność uczyniły go popularnym wyborem podczas różnych konfliktów na całym świecie.

Specyfikacja Bell UH-1 Huey Iroquois

Bell UH-1 Iroquois był wyposażony w wiele różnych systemów i uzbrojeń. Standardowe obejmowało karabiny maszynowe M60 lub M134 Minigun, zapewniające wsparcie ogniowe dla oddziałów lądowych. Posiadał również systemy nawigacyjne i komunikacyjne umożliwiające efektywne koordynowanie działań w trakcie misji.

1. Wymiary:
   • Średnica wirnika: 14,63 m
   • Długość: 12,69 m
   • Wysokość: 4,43 m
2. Masy:
   • Masa własna: 2 363 kg
   • Maksymalna masa startowa: 4 309 kg
3. Napęd:
   • Silnik: Turbinowy Avco Lycoming T-53-L-13
   • Moc silnika: 1 419 KM na wale
4. Osiągi:
   • Prędkość maksymalna (Vmax): 204 km/h
   • Zasięg: 511 km
   • Pułap praktyczny: 3 840 m
5. Uzbrojenie:
   • Dwa karabiny maszynowe kal. 7,62 mm lub wyrzutnie pocisków rakietowych umieszczone po bokach kadłuba
6. Załoga:
   • 12 żołnierzy.

Ciekawostka z tragedią w tle

Nie wszyscy pewnie wiedzą, że śmigłowiec Bell UH-1 Huey Iroquois był w centrum jednej z tragedii, która rozegrała się na ranczu filmowym w Kalifornii.

Wydarzenie miało miejsce 23 lipca 1982 roku, gdy w Santa Clarita kręcony był film Twilight Zone: The Movie („Strefa mroku”). Śmigłowiec podczas nagrywania jednej ze scen spadł na troje aktorów (w tym 2 dzieci), którzy zginęli na miejscu.

Z przeprowadzonego raportu wynika, że „przyczyną wypadku była detonacja wysokotemperaturowego ładunku pirotechnicznego o dużej energii w zbyt małej odległości od lecącego na małej wysokości śmigłowca” co spowodowało szereg tragicznych w skutkach następstw.

Klockowy model helikoptera Bell UH-1 Huey Iroquois od COBI

Wszelkie wojny czy konflikty zbrojne są wydarzeniami, w których nikt nie chce brać udziału. Stworzone jednak maszyny budzą podziw, zwłaszcza w pasjonatach historii czy militariów. Dlatego też w ofercie COBI dostępny jest klockowy model tej maszyny. 

Bell UH-1 Huey Iroquois posiada 656 elementów i dwie figurki załogi. Stworzony jest w skali 1:32 i po złożeniu osiąga długość 39 cm.